Μέγας Δωρητής ΕΛΣ & Δωρητής Προγράμματος Έτους Κάλλας

Χορηγός Προγράμματος Έτους Κάλλας
ΔΕΗ

Στο πλαίσιο του αφιερώματος για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας

Στις 2 Δεκεμβρίου 2023, ημέρα που συμπληρώνονται τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας, θα κάνει πρεμιέρα στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος ένα νέο ντοκιμαντέρ για την κορυφαία υψίφωνο του 20ού αιώνα, η οποία έκανε τα πρώτα σημαντικά βήματα της σταδιοδρομίας της στην Ελλάδα. Το ντοκιμαντέρ του Βασίλη Λούρα, μια συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την εταιρεία παραγωγής ESCAPE, εστιάζει στα χρόνια κατά τα οποία έλαβε την καλλιτεχνική της μόρφωση και ερμήνευσε τους πρώτους της ρόλους στη Λυρική Σκηνή (1937-1945), καθώς επίσης και στις τρεις μεταγενέστερες εμφανίσεις της στο Ηρώδειο (1957) με το Φεστιβάλ Αθηνών και στην Επίδαυρο (1960 και 1961) με την Εθνική Λυρική Σκηνή.

Από το 1937 που φθάνει στην Ελλάδα στην ηλικία των 14 ετών, η Μαίρη Καλογεροπούλου ξεκινά μαθήματα τραγουδιού στο Εθνικό Ωδείο με δασκάλα τη Μαρία Τριβέλλα. Ήδη το 1938 κάνει την πρώτη της δημόσια εμφάνιση στον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός στις ετήσιες επιδείξεις του Ωδείου. Το 1939 ανοίγει ο πιο σημαντικός κύκλος των σπουδών της, καθώς ξεκινά στο Ωδείο Αθηνών με δασκάλα τη θρυλική Ισπανίδα υψίφωνο Ελβίρα ντε Ιντάλγκο.

Έναν χρόνο αργότερα η Ιντάλγκο προτείνει στον Κωστή Μπαστιά, διευθυντή της Λυρικής Σκηνής και του Εθνικού (τότε Βασιλικού) Θεάτρου, να προσλάβει την Καλογεροπούλου στη Λυρική ως χορωδό προκειμένου να έχει τους αναγκαίους πόρους για να συνεχίσει τη μελέτη της. Το πρώτο της συμβόλαιο με τη Λυρική έχει ημερομηνία 20 Ιουνίου 1940 και η 17χρονη υψίφωνος υπογράφει ως Μαριάνα Καλογεροπούλου. Από το 1940 έως και το 1945 (που θα επιστρέψει στη Νέα Υόρκη), μέσα στη σκοτεινή εποχή του πολέμου, η Καλογεροπούλου δοκιμάζεται στους πρώτους μεγάλους ρόλους της. Παρά τις δύσκολες σχέσεις με τη μητέρα της, τον ανταγωνισμό που αντιμετώπισε από μερίδα συναδέλφων της και τις αδικίες που υπέστη μετά την αποχώρηση των Γερμανών, η Μαρία Καλογεροπούλου αναχωρεί τον Σεπτέμβριο του 1945 ως μια έτοιμη πρωταγωνίστρια ευρέως γνωστή στους φίλους της Λυρικής στην Αθήνα, με στέρεη εκπαίδευση και μεγάλη σκηνική εμπειρία. Δεν είναι τυχαίο ότι, λίγους μήνες αργότερα, μετά από ακρόαση η Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης τής προτείνει το πρώτο της συμβόλαιο. Το 1957 η Μαρία Μενεγκίνι-Κάλλας επιστρέφει στην Αθήνα για να ανοίξει το Φεστιβάλ Αθηνών στο Ηρώδειο, όμως γίνεται αντικείμενο μιας ντροπιαστικής επίθεσης από το δημοσιογραφικό και πολιτικό κατεστημένο της εποχής. Το 1960, ως Μαρία Κάλλας πλέον, μετά από πρόσκληση του Κωστή Μπαστιά, ερμηνεύει στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου τη Νόρμα του Μπελλίνι και την επόμενη χρονιά τη Μήδεια του Κερουμπίνι.

Μέσα από αρχειακό υλικό, συνεντεύξεις συναδέλφων της, ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα, αλλά και από μεταγενέστερες συνεντεύξεις της ίδιας της Κάλλας, το ντοκιμαντέρ επιχειρεί να συγκεντρώσει από κάθε δυνατή πηγή θραύσματα πληροφοριών και τα στοιχεία εκείνα που θα τεκμηριώσουν, θα διηγηθούν και θα φωτίσουν την πιο άγνωστη -αλλά και ταυτόχρονα τόσο καθοριστική για τη μετέπειτα πορεία της- περίοδο της ζωής της Κάλλας, η οποία έχει υποβαθμιστεί ή ακόμα και αγνοηθεί στις δεκάδες απόπειρες βιογραφίας της.